Hızırşah Kilisesi 19. yy lın ikinci yarısında eski bir kilisenin üzerine inşa edilmiş olup, Batı Anadolu Geç Dönem Kilise mimarisi özelliklerini taşıyan tarihi bir yapı. Adı tarihi bilgilerde Taksiarhon Kilisesi olarak geçmekte. Mübadele sonrası mülkiyeti Datça Belediyesi’ne geçen yapı uzun bir zaman depo olarak kullanıldı.
Bilgilendirme tabelasında kilise ile ilgili bilgiler veriliyor. Hızırşah Kilisesi kesme ve moloz taş ve tuğla kullanılarak inşa edilmiş. Restorasyon çalışmasında malzemeyi göstermek açısından bazı yerler sıvanmadan bırakılmış. Tek nefli bazilikal plandaki yapı halkın ibadet ettiği orta nef ile doğu kısmında ayinlerin yapıldığı kutsal kısım ve içten yarım daire dıştan yedi cepheli bir apsisten meydana gelmektedir. Bu plan Bizans döneminden beri sıklıkla kullanılan bir plandır. Muğla ve çevresinde, karşı adalarda planın önekleri pek çoktur.
Restorasyona başlanmadan önce çektiğim fotoğraflardan, Kilise Hızırşah sınırları içinde Hızırşah’a giden yol üzerinde Palamutluk alana gelmeden hemen önce yer alıyor. Datça merkezine 4- 5 km kadar uzaklıkta.
Yapıda restorasyon çalışmaları başladıktan sonra çektiğim fotoğraflar, yapının batı ve kuzey cephesinde iki kapısı bulunmaktaydı, sağ altta kuzey tarafındaki kapısı görülüyor. Kilisenin cepheleri orjinalinde koyu sarı bir renge sahipti, batı cephe duvarının kenarları mavi bir bordürle çevrilidir. Restorasyon çalışmasında orjinaline uygun renkler kullanıldığını görüyoruz. Güney ve doğu cephelerinde yağmur suyu tahliye kanalları görülmekte. Kilisenin ana mekanı beşik tonoz şeklinde bir örtü sistemine sahip.
KAYNAK : https://www.datcadetay.com/hizirsah-kilisesi-hizirsah-kultur-evi.html
